MÜMTEHINE SURESİ
Mü'min, alçaklığı kabul etmez ve densizliğe razı olmaz. Bütün çabasını haksızlığa karşı kullanır. İşini başarırsa direnişe devam eder. Emeline erişmek ve yüce Allah'ın: "Bir haksızlığa uğradıkları zaman yardımlaşırlar." (Şûra: 39) sözünü gerçekleştirmek için bugün ile birlikte yarını bekler.
Müslümanlar Mekke'deki tarihlerinin ilk başlarında yenildiler ve feci bir şekilde yurtlarından kovuldular. Haksızlığa teslim olmayı kabul etmediler. Düşmanlarıyla dövüştüler. Zafer gerçekleşinceye dek geceleri sabrettiler. Kimi insanlar, zulüm yolunda zikzak çizdiler. Kendi emellerini kabul ettirebilmeleri için fırsat kolladılar. Kendilerinin ya da yandaşlarının selâmetini koruma adına düşmanlarının önünde Müslümanlarla alay etmede bir beis görmediler. Müslümanlar hakkında Yüce Allah şöyle buyuruyor:
"Ey iman edenler! Eğer benim yolumda savaşmak ve rızamı kazanmak için çıkmışsanız, benîm de düşmanım, sizin de düşmanınız olanlara sevgi göstererek, gizli muhabbet besleyerek onları dost edinmeyin. Oysa onlar size gelen gerçeği inkâr etmişlerdir." (Mümtehİne: 1)
"Seni kahretmek ve değerini düşürmek İsteyene, dinini alaya alan ve seni aldatmaya çalışana yumuşak davranmak bir çöküşün ifadesidir. Şayet onlar sizi ele geçirirlerse, size düşman kesilecekler, size ellerini ve dillerini kötülükle uzatacaklardır. Zaten inkâr etmenizi istemektedirler." (Mümtehine: 2)
Ebu't-Tıbderki:
Geçimi zayıf olana gıbta eden alçalır
Çünkü bir nice geçim güvercinden daha hafiftir.
Ezâ ihtimali ve cinayet görüntüsü;
Gıdadır bedenlere zarar veren, /
İnanç ve ilkelere vefa, onlara dost olanlara dostluğu, düşman olanlara yüz çevir-
Mümtehine Sûresi • S67
Kur'âıı-ı Kerîm'in Konulu Tefsiri
meyi ve itiraz edenlere itiraz etmeyi gerektirir. Her çağda peygamberlere tâbi olanlar böyle yapmışlardır. Bunun için Allah Müslümanlara şöyle buyurmaktadır:
"tbrâlıîm'de ve O'nunla beraber olanlarda, sizin için gerçekten güzel bir ömek vardır. Onlar kavimlerine demişlerdi ki: Biz sizden ve Allah'tan başka taptıklarınızdan tamamen uzağız. Sizi tanımıyoruz. Siz bir tek Allah'a inanıncaya kadar sizinle bizim aramızda sürekli bir düşmanlık ve öfke belirmiştir." (Mümtehine: 4)
Müslümanlar, bununla düşmanlık kazanmaz yahut saldırıya uğramazlar. Ancak düşmanlık da kabul etmez ve son nefeslerine kadar dinleri üzerinde bakî kalmak isterler. İnanç konusunda Müslümanlarla düşmanları arasındaki ilişkiyi belirleme hususunda Allah şöyle buyurmaktadır:
"Allah sizi, din hakkında sizinle savaşmayan ve sizi yurtlarınızdan çıkarmayan kimselere iyilik etmekten, onlara adaletli davranmaktan menetnıez. Çünkü Allah adaletli davrananları sever. Allah sizi, ancak sizinle din hakkında savaşan, sizi yurtlarınızdan çıkaran ve çıkmanız için yardım eden kimselerle dost olmaktan meneder. Kim onlarla dost olursa İşte zâlimler onlardır." (Mümtehine: 8-9)
Biz uluslararası sözleşmelerde ve insan haklarında ciddî şekilde saçmalıklar gördük. Gönlü Müslümanlara ısınan binlercesinin haksızlığa uğradıklarını gördük. Bu yüzden onlar evlerine başkalarım çağırıp kendileri yıllarca dışarda yaşamaktadırlar. Buna razı olmak bir şeref midir? Buna Öfke duymak dinî bağnazlık mıdır?
Allah adaleti sever. Müslümanları horlamada adalet nerededir?
Bu durumları değiştirmek İçin uluslararası âlicenaplık yapmak Allah'a bir ibâdet, insana acıma ve insanlığa saygı duyma olduğu bir gerçek.
Büyük devletler, buna Özel çıkarları dışında hiç önem vermemekte ve başkalarına gelen musibetleri dikkate almamaktadırlar. Bu asla caiz değildir. Buradan hareketle Allah için sevmek ve Allah için nefret etmek, imanın unsurlarından sayılır. Sana dokunan bir faydadan dolayı zulmü sevmen ve işine gelmediği için adaletten hoşlanmaman imanına bir ithamdır. Hasta duyular, cılız imanın bir delilidir.
Sûre, sadece hakka bağnazlığın ve şüphelilerden ve günahkârlardan yüz çevirmenin gerekliliğini belirterek son bulmuştur:
"Ey inananlar, kendilerine Allah'ın gazap ettiği bir kavmi dost etmeyin. Zira onlar, kâfirlerin kabirlerdekilerden ümit kesdikleri gibi, âhiretten öyle ümidi kesmişlerdir." (Mümtehine: 13)
Hudeybiye anlaşmasında müşrikler Müslümanlara şu ilginç bendi yazmalarını şart koşmuşlardı: Herhangi bir Müslüman Mekke'yi terkederse, Medineliler onu kendilerine göç eden olarak kabul etmeyecek. Ama herhangi Bîri, dinden dönerek Medine'yi terkederse Mekkeliler ona inanacak ve onu kabul edeceklerdir. Resul (s.av.) bu
568 • Mümtehine Sûresi
Muhammed Gazalî
kendini beğenmiş câhiliyeyi kabul etti ve Allah'ın dilemesiyle Mekkeliler bu ilk ateşi söndüren ve anlaşmayı bozan taraf oldular.
Fakat Mekke'de Allah'ın gönüllerini İslâm'a açmış olduğu bazı kadınlar, nereye gitsinlerdi?
Şüphesiz vahiy, onları Medine'ye kabule izin verdi. Bu yüzden onların yeryüzünde sürülmeleri mümkün değildir:
"Ey iman edenler! Mü'min kadınlar hicret ederek size geldikleri zaman, onları imtihan edin. Allah onların imanlarını daha iyi bilir. Eğer siz de onların inanmış kadınlar olduklarını öğrenirseniz onları kâfirlere döndürmeyin." (Mümtehine: 10)
Mekkelilerin, dinden dönen kadınları kendi yanlarında alıkoydukları gibi Müslümanların da, hanımları iman eden müşriklere bedel vermekle emrolunduklarını görüyoruz. Bu hususta Allah şöyle buyuruyor:
"Kâfir kadınları nikâhınızda tutmayın, sarfettiklerinizi isteyin. Onlar da sarfettik-lerini istesinler. Allah'ın hükmü budur. Aranızda o hükmeder." (Mümtehine: 10)
Bu, dinin özüne işaret eden âdil bir tazminattır. Bu anlaşmayı ihlâl anlamına gelmez. İşte bunun için Mekke hemencecik fethedilmiş, putperestlik diyetleri ödenmiş ve halis tevhide inanan Müslüman esirler kurtarılmıştır.
İslâm -Mâide Sûresi'nde belirtildiği gibi- Ehli Kitap'tan namuslu kadınlarla evlenmeyi mubah görmüştür. Bugün o kadınlar nerede? Çağdaş medeniyet, namusluluğu pek az tanır. Bu yüzden ilk peygamberlik miraslarının bulunduğu bölgeleri görmezden gelmiştir.
Mümtehine Sûresi, şu misak ile noktalanmıştır:
"Ey peygamber, inanmış kadınlar, Allah'a hiç bir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocukları öldürmemek, elleriyle ayakları arasında bir iftira uydurup getirmemek, iyi işi İşlemekte sana karşı gelmemek hususunda sana biat etmeye geldikleri zaman biatlannı kabul et ve onlar için Allah'tan mağfiret dile." (Mümtehine: 12)
Peygamber (s.a.v), Mekke'nin fethinden sonra kadınlardan biat almış ve bu biat, Peygamber'in eli kadınlardan hiç birinin eline değmeden sözlü olarak gerçekleşmiştir.
Diyorand'ın medeniyet öyküsünü okuyan, rahiplerle kadınlar arasında karışık ilişki sebebiyle dinî atmosferin tamamen kirlendiğini Öğrenir. Bu yüzden her iki kesimden de uzaklaşmak iyidir. Bunun için Peygamber (s.a.v), yabancı kadınlarla ilişkisini kesin bir şekilde şöyle belirlemiştir: "Bu hem sizin kalbleriniz hem de onların kalbleri için daha temizdir." (Ahzâb: 53) *
Mümtehine Sûresi • 569